Pietro Zito, tokikoak duen sinpletasuna eta edertasuna
Peitro Zito italiarrak San Sebastian Gastronomika - Euskadi Basque Country kongresuaren ikus-entzuleei harrera egin die gaur arratsaldean, Montegrosson duen Antichi Sapori jatetxe txikian. Sukaldaritzaren txoko hau Italian Slow Food mugimenduaren ikurretako bat bihurtu da. Bertakoaren eta baratzeko produktuaren alde sutsuki egiten du Zitok, eta jatetxea kokatzen den lurraldeko errezeta tradizionalen alde egiten du.
Peitro Zitok itxi du gaur arratsaldean, kongresuaren edizio honetan izan diren sukaldari italiarren triangelua. Hiru chef italiarrak Mediterraneoko sukaldaritzari buruz aritu dira itsaso desberdinetatik gertu dauden hiru tokitatik. Hain zuzen, itsaso hauen ondotik: Catera Xeraudo, Jonikoa; Gennaro Esposito, Tirreno; eta Zito, Adriatikoa. Halere, chef hau definitzen duen hitza "sinpletasuna" da.
Errezeta tradizionalak berreskuratzearen alde egitean –halere, keinu garaikideak ere baditu–, Zitok bere inguruneko osagaiak erabiltzen ditu soilik, batez ere, bere 20.000 hektareako baratzekoak. Gertutasuna, berehalakotasuna, tradizioa, tokikoa, sasoikoa dira bere diskurtsoan erabili ohi dituen hitzak, baina bere plateretan ere igartzen dira.
Hala, Dacostaren gazitze konplexuek goizeko lehen orduan publikoa erakarri dute, baina arratsaldearen erdi aldera horixe lortu du sinpletasunaren edertasunak ere.
Txundituta utzi ditu ikus-entzuleak errezetak erabilerrazak izateagatik; izan ere, horien sekretu bakarra da produktua ona izatea.
Chefak adierazi du, kameren aurrean prestatu dituen bi platerak goizean baratzean bildutako osagaiekin egin dituela.
Lehenengo platera kalabaza oinarri batekin egin du, eta aurrez berduren salda batean blaitu duen etxeko ogi mamitsu batekin hornitu du. Berduren salda hori letxuga mota desberdinekin, errekularekin, zerba nanoarekin eta hosto basatiekin, tomate txikiekin, piperminarekin, tipula fresko gaztearekin eta oliba olio birjina estrarekin egin du. Egositako berdurak ogiari gehitu dizkio. Berdurak egosi bitartean, Zitok zartagin batean olioa, baratxuria, tomate txikia, olibak eta erramuaren bi hosto jarri ditu, eta hori guztia egiten utzi du. Elementu horiek platera dekoratzeko erabili ditu (tomate txiki bat jarri du, kalabaza kremaren gainean zegoen berduradun ogiaren gainean) eta olibak ogiaren inguruan jarri ditu eta, aldi berean, kremaren gainean.
Bigarren platera, pasta. Orecchiette. Ingurune horretako plater tipiko tradizionala da. Berriz ere eltze batean, berdurak sartu ditu. Berehala, pasta –hiru minutuz egosi du soilik– eta, aldi berean, bi zartagin erabili ditu. Batean, olioa, baratxuria eta pipermin freskoa jarri ditu eta, bestean, tomate txikiak eta gatza. Guztia puntuan zegoenean, pasta eta berdurak lehenengo zartaginera bota ditu eta nahasi egin du guztia, krema baten itxura hartu arte. Azkenik, platerean jarri du guztia. Alde batean, ardiaren ricotta, bestean, tomate saltsa eta, erdian, pasta.
Zitoren ustez, produktua errotuta duen ideia da, eta kanpoan kozinatzen duenean ere ez du alde batera uzten, adierazi baitu, kasu horietan, bere produktua eramaten duela. “Ezin dut pentsatu ere egin nire produkturik gabeko, nire zaporerik gabeko sukaldaritzan”, baieztatu du.
Baratzeari dagokionez, Zitok adierazi du laborantzak plangintza arretatsua behar duela soberakina saihesteko; izan ere, beraiek lantzen dute lurra. Halere, Covidak ezustean harrapatu zituen eta, horregatik, taldeari, familiari eta lagunei oparitu zieten pandemian zehar erabili ezin ezina.
Platerak prestatzean, italiarrak adierazi du bere sukaldaritzak berehalakotasuna eskaintzen duela, zeren horrek ziurtatzen du dena mementoan egiten dela, "ezin dela aurretik egin".