Joan Rocak atzera begirako bat egin du, 1986an El Celler de Can Roca inauguratu zen artekoa, eta jatetxe mitiko honen eta handik eratorritako negozio guztien historian murgildu gaitu. Krisi garaitan nork bere burua hobetzeari buruzko irakaspena izan da.

Egun hauetan zehar, sukaldaritzaren munduko gauza miragarriak ikusi ahal izan ditugu: sormena, irudimena, ikerketa... eta baita beste proposamen sinpleagoak ere, zintzoagoak. Baina horiek guztiek, iraungo badute, ahaztu ezin ez dugun faktore bat behar dute: ekonomikoa. Jatetxe baten iraunkortasun ekonomikoa sortzen, amesten eta eboluzionatzen jarraitzeko oinarria da. Roca anaiak maisu bihurtu dira, ez soilik goi sukaldaritzan, baizik eta baita krisiari aurre egiteko kudeaketan, estrategian eta, batez ere, inkonformismoan. 

Hiru dira Gironatarren historian izan diren krisiak. El Celler hiriko langile auzo batean jaio zen (istorioa jada ezagutzen dugu), familiaren jatetxearen ondo-ondoan zegoen lokal txiki batean. Leku xumea zen eta anaiek "zerbait hobea" amesten zuten, "Michelin izarra zuten jatetxeetan ikusten genituen leku liluragarri horiek bezalakoa". Aukera Can Sunyer Dorrea erosi zutenean iritsi zen, baina harekin batera iritsi zen ere olinpiaden osteko krisia, Rocatarren ilusioak hondatu zituena. “Pazientzia aplikatu beste erremediorik ez genuen”. Ametsetako leku hori sortzeko une egokiaren zain egotea; baina, bien bitartean, garrantzitsua zen erosi zutenari erabilera bat ematea. Horrela, bada, ekitaldiak, ezkontzak eta oturuntzak egiteko gunea sortu zen. Lehen irakaspena: "krisiak erakutsi zigun jatetxe gastronomikoak negozio-osagarriak behar zituela". 
Bitartean, Joanek eta Josepek erabiltzen jarraitu behar zuten jatetxea berritzea erabaki zuten. 1997an gaude dagoeneko, eta orduan sartu zen Jordi sukaldean, "El Cellerreko sormen lotsagabea". Lekua hobetu zuten eta han jarraitu zuten, teknikan eta sormenean eboluzionatzen —"horixe da garrantzitsuena, engranaje osoa bizirik mantentzen baitu"—, eta 2006an, ekitaldiak gune berri batera eraman zituzten, Mas Marroch-era, Dorrea Celler de Can Roca bera bertan jartzeko libre utziz. Ametsa 2007an bete zen. Ez dago 2008an zer gertatu zen esateko beharrik. Urte horretan Krisialdia, horrela, letra larriz idatzita, iritsi zen. "Ekitaldi kopuruan beherakada handia egon zenez, eredua birpentsatu behar izan genuen". Masia sortzeko garaia iritsi zen (2010ean), "sortzeko, hausnartzeko eta hazteko aukera ematen diguten erronkak planteatzeko lekua" sortzekoa. Etorkizuneko bokazioa duen dibertsifikazio-estrategia bat zen, baina Roca anaiek ez dute ezer egiten aurrez ondo pentsatu gabe —"praktikoak gara"—, eta, horregatik, "kaleetara iristea eta El Cellerrek sortzen duen sormen hori guztia baliatzea ahalbidetuko digun negozio eredu batean" ere pentsatu zuten. Emaitza: Rocambolesc, izozki denden kontzeptu berria. 

Rocatarren sarea sortzen eta zabaltzen ari zen, plangintzaren ondorioz eta ongi hausnartutako estrategiaren ondorioz; horiei esker, hazteko aukera "eta egitura sendoa" zituzten. Horren guztiaren emaitza da Casa Cacaoren aldeko apustua, txokolate eta bonboi denda bat duen bean to bar bat da, Rocatarrek 15 logelako hoteltxo batekin osatzen dutena: "jatetxeko abegia ostatura zabaltzeko modu bat da". Esan bezala, ez dute ezer egiten aurrez ondo pentsatu gabe. 

Orainera iritsi gara eta, iritsi da ere murgildutaa gaudeneko osasun-krisi izugarria, eta haren deribatu ekonomikoak. Eta batzuek Roca anaiek dena lotuta eta ondo lotuta dutela pentsa badezakete ere, haiek bertan gozo ez gelditzea eta egin beharreko aldaketak egitea erabakitzen dute. Hori da Mas Marrochen kasua; haren kupularen azpian jatetxe bat dute orain: Roca Mas Marroch. Bertan, El Celler de Can Rocan hasieratik hirugarren Michelin izarra lortu arte goza zitezkeen sorkuntzak gogorarazteko aukera dugu. "Uda honetarako bakarrik izan behar zen, baina geratu egingo da", esan du Joan Rocak proposamen horri buruz. Oso aukera burutsua, negozioa sortzen jarraitzeko eta, garrantzitsuena, "beste lekuetan geldirik genituen langile guztiei beste lanpostu bat emateko". Casa Cacaon online salmenta ere jarri dute eta Masian urte hauetan guztietan destilatuei buruz egin dituzten ikerketak (jatetxearentzat bakarrik egiten zirenak) orain jendeari saltzeko oinarria izango dira. 

Ongi pentsatutako goi mailako sukaldaritza. Enpatiarekin kudeatzea. Eta "ogibidearekiko, ahaleginarekiko grinaren sugarra bizirik mantentzea, proiektuak behar duen denborarekin eskuzabala izatea eta saiatua izatea". Rocak, gainera, zera erantsi du gaur egungo krisiari buruz: "aukerak ikustea, eraginkorragoak izatea eta publikoarekin txeratsuagoak izatea". Ni zu banintz, kasu egingo nioke.